miércoles, 17 de febrero de 2016

ÁNIMAS E PANTASMAS

ÁNIMAS.- Unha vez traspasado o Alen, a alma convértese en ánima, e pode cruzar os límites deste mundo y do outro, ainda que deben ter para facelo un motivo xustificado.
As que abandoan o Purgatorio, adoitan volver envoltas en resplandores celestiais para despedirse definitivamente e agradecer os servizos que se lles prestaron.
As ánimas non só se aparecen dentro dos límites da parroquia á que pertenceron en vida e reciben moitos nomes segundo a forma que tomen; así hai luciñas, misa de ánimas, procesión de ánimas, compaña, hoste, estántiga, estadea, pantalla, visita, visión, antaruxada, raposa.
As ánimas dos que van o Inferno chamánse Ruíns. Aparecense con forma de figuras macabras; labaradas ardendo ó redor, cadeas e son estarrecedores, para que os vivos vexan a sorte que tiveron sendo tan malvados en vida. Se foron amortallados cun habito ou levan cousas boas non poden entrar no Inferno e teñen que volver para a operación de Rachar o Hábito.

ÁNIMAS.- Una vez traspasado el Más Allá, el alma se convierte en ánima, y puede cruzar los límites de este mundo y del otro, aunque para hacerlo deben tener un motivo justificado.
Las que abandonan el Purgatorio, suelen venir envueltas en resplandores celestiales para despedirse definitivamente y agradecer los servicios que se les prestaron.
Las ánimas no solo se aparecen dentro de los límities de la parroquia a la que pertenecieron en vida y reciben muchos nombres dependiendo de la forma que tomen; así hay lucecitas, misa de ánimas, procesión de ánimas, compaña, hoste, estántiga, estadea, pantalla, visita, visión, antaruxada, raposa.
Las ánimas de los que van al infierno se llaman Ruíns. Se aparecen en forma de figuras macabras; con llamaradas ardiendo a su alrededor, cadenas, y son terroríficos, para que los vivos vean la suerte que tuvieron por ser tan malvados en vida. Si fueron amortajados con un hábito, o portan cosas buenas, no pueden entrar en el Infierno y tienen que volver para la operación de Rachar o Hábito. 

ÁNIMA SOA.- É un ánima esquecida por todos e que só entra nas casas cando alguén a reclama rezándolle para que o esperte a unha hora precisa. Recoméndase o uso da medalla das ánimas benditas cando se reza.
A ánima soa vai cambiando, e é en cada momento a máis desamparada que hai no Purgatorio, se cadra por non ter parentes que se lembren de ela.

ÁNIMA SOA.- Es  un ánima olvidada por todos y que solo entra en las casas cuando alguien la reclama rezándole para que lo despierte a una hora precisa. Se recomienda el uso de la medalla de las ánimas benditas cuando se reza.
El ánima sola va cambiando, y es en cada momento la más desamparada que hay en el Purgatorio, tal vez por no tener parientes que se acuerden de ella.

BERGANTIN PANTASMA.- Hai varios séculos a carón das illas Cíes naufragou un bergantín pirata, maldecindo o capitan o día e a hora.
Ese barco, con toda a sua tripulación emerxe do mar nas noites de treboada; vese como despregan velas, berran, e pelexan como intentando librarse do afundimento. Os mariñeiros,  son revoltos cadavres animados, sobresaíndo entre eles un home alto, de barba grande e negra, cos ollos acendidos e xurando coma un poseso.

BERGANTIN PANTASMA.- Hace varios siglos al lado de las islas Cíes, naufragó un bergantín pirata, maldiciendo el capitán el día y la hora.
Ese barco, con toda su tripulación emerge del mar en las noches de temporal; se vé como despliegan velas, gritan y pelean como intentando evitar el hundimiento. Los marineros son repugnantes cadáveres animados, destacando entre ellos un hombre alto, de barba grande y negra, con los ojos encendidos y jurando como un poseso.

CABALO PANTASMA.- É un cabalo sobrenatural que se lles aparece ós buscadores de tesouros e tamén os camiñantes solitarios. Ten cor de lume, que tamén o bota pola boca. Én ocasions e enorme , e noutras é pequeno pero pode comezar a medrar ata bater coas nubes.
Pode ser que se trate dunha manifestación do diaño bulreiro.

CABALO PANTASMA.- Es un caballo sobrenatural que se les aparece a los buscadores de tesoros y también a los caminantes solitarios. Tiene el color del fuego, que también arroja por la boca. En ocasiones es enorme y en otras es pequeño, pero puede comenzar a crecer hasta tropezar con las nubes. Puede ser que se trate de una manifestación del diablillo burlón.

CANTO DELORIDO.- Canto lastimeiro dalguns páxaros, e sendo este un dos moitos xeitos que teñen as ánimas de manifestarse.

CANTO DELORIDO.- Canto lastimero de algunos pájaros, siendo este uno de los muchos modos que tienen las ánimas de manifestarse.

CAVEIRA.-  Dise que  unha alma perdida, que non atopou o camiño do Alén pode estar moito tempo na caveira, polo que a estas hai que tratalas con respecto.
As caveiras dos xustos son de paredes moito mais grosas. Mais as das bruxas son desproporcionadamente enormes, e nelas pódese ver que se move nela a alma da meiga, polo que si se atopan hai que tapalas de contado, botar un responso e pedir a Deus que non as deixe actuar de novo.

CAVEIRA.- Se dice que  un alma perdida que no encontró el camino del Más Allá puede estar mucho tiempo en la calavera, por lo que a estas hay que tratarlas con respeto.
Las calaveras de los justos son de paredes mucho más gruesas. Pero las de las brujas son desproporcionadamente enormes, y en ellas se puede ver que se mueve dentro de ella el alma de la meiga, por lo que si se encuentran hay que taparlas al momento, echar un responso y pedirle a Dios que nos las deje actuar nuevamente.

CHAMADA DOS MORTOS.- Os mortos non queren ficar sós e moitas veces volven polos vivos, para levalos canda eles. Moitas veces preséntase a pantasma soa dentro da propria vivenda, para buscar ós parentes mais próximos, e otras veñen dentro da Compaña, e por eso polo que o aire de defunto é tan perigoso.

CHAMADA DOS MORTOS.- Los muertos no quieren quedar solos y en muchas ocasiones vuelven por los vivos para llevarlos con ellos. Muchas veces se presenta el fantasma solo dentro de la propia vivienda, para buscar a los parientes más próximos, y otras vienen dentro de la Compaña, y por eso es por lo que el aire de difunto es tan peligroso.

COMIDA PARA AS ÁNIMAS.- É un costume aínda praticado ata hai pouco, que consistía en deixar pan e o lume aceso a noite de Nadal, para as visitas que nos fan ás ánimas dos nosos parentes mortos. Por eso dise, " pan para as ánimas, cea para a alma".

COMIDA PARA AS ÁNIMAS.- E$s una costumbre aún practrcada hasta hace poco, que consistía en dejar pan, y el fuego encendido la noche de Navidad, para las visitas que nos hacen las ánimas de nuestros parientes muertos. Es por eso por lo que se dice " pan para las ánimas, cena para el alma".

CORPO ABERTO.- Corpo dunha persoa viva no que se introduce ou pode chegar a introducirse algún espírito estraño, por mor dalguha predisposicion. Ese espírito adoita ser a alma dun defunto que escolle o corpo aberto para falar e manifestarse. Tratase dunha posesión que pode ser temporal, permanente ou só momentánea.

CORPO ABERTO.- Cuerpo de una persona viva en el que se introduce o puede llebgar a introducirse algún espíritu extraño, debido a alguna predisposición. Ese espíritu suele ser el alma de un difunto que escoje el cuerpo abierto para hablar y manifestarse. Se trata de una posesión que puede ser temporal, permanente o solo momentánea.

ESQUELETE.- É a representación mais universal e espallada da personificación da morte. Compre ser moi respectuoso cos ósos dos defuntos, hai que tratalos con moito coidado e sobre todo non separalos no seu conxunto, algo que xa saben todolos enterradores.

ESQUELETE.- Es la representación más universal y divulgada de la personificación de la muerte. Es preciso ser muy respetuoso con los huesos de los difuntos, hay que tratarlos con mucho cuidado y sobre todo no separarlos en su conjunto, algo que ya saben todos los enterradores.

FES.-  Tamén chamados Fes de Deus. Segundo frei Martin Sarmiento son espectros, pantasmas. Non se sabe se é que son fieis a Deus, ou ben se dan fe da sua existencia.

FES.- También llamados Fes de Dios. Según fray Martin Sarmiento son espectros, fantasmas. No se sabe si es que son fieles a Dios, o bien dan fe de su existencia.

GUAPO DAS MEDIAS BRANCAS.- Home do que se fala na Terra Chá e na Mariña Luguesa, e do que se di que mentres foi vivo vestía sempre cunhas medias brancas, do que lle ven o alcume. O parecer foi un anunciador da morte.
Dempois de morto e enterrado no cimiterio parroquial, houbo mozos que se querian vingar do seu sinistro oficio, ríndose del e chamándoo cando viñan das esmorgas e pasaban xunto o cimiterio.

GUAPO DAS MEDIAS BRANCAS.- Hombre del que se habla en la Terra Chá y en la Mariña Luguesa, y del que se dice que mientras fué un vivo vestía siempre con unas medias blancas, de lo que le viene el apodo. Al parecer fué un emisario de la muerte.
Después de muerto y enterrado en el cementerio parroquial, hubo jóvenes que se quisieron vengar de su siniestro oficio, riéndose de él y llamándolo cuando venían de las francachelas y pasaban junto al cementerio.

HOME DAS CAMPAÍÑAS.- Perto de Viveiro viuse perante moitos anos un home moi estraño vestido cun traxe cheo de campaíñas do que se cre que se trataba dun alma en pena que avisaba da morte.

HOME DAS CAMPAÍÑAS.- Cerca de Viveiro se vió durante muchos años un hombre muy extraño vestido con un traje lleno de campanitas del que se cree que se trataba de un alma en pena que avisaba de la muerte.
MAN DE LUZ.- Nos camiños do Pindo adoita verse Luciñas que se apagan e alcenden intermitentes. Algúén descubriu quen as levaba; era unha man flotando, suspensa no aire, pola que unha soa luz fai un percorrido de dedo a dedo. A luz só se ve cando anda na punta de cada un dos dedos.
MAN DE LUZ.- En los caminos del Pindo, suelen verse Lucecitas que se apagan y se encienden intermitentemente. Alguien descubrió quién las llevaba; era una mano flotando, suspendida en el aire por la que una sola luz hacía un recorrido de dedo a dedo. La luz solo se ve cuando está en la punta de cada uno de los dedos.
MULLER ENLOITADA.- Trátase dunha altísima muller vestida de rigoroso loito que aparez  adoito ó pé da Cruz de Poleira nunha parroquia de Viveiro. Os veciños interprétano coma unha aparición dan ánimas, polo que a xente deíxalles moedas ou alimentos ó péz da cruz, e ninguén pode coller ou tocar esas ofrendas baixo ameaza de grandes perigos e maldicions.
MULLER ENLOITADA.- Se trata de una mujer altísima vestida de luto riguroso que aparece con frecuencia al pié de la Cruz de Poleira, en una parroquia de Viveiro. Los vecinos lo interpretan como una aparición de las ánimas, por lo que la gente le deja monedas o alimentos al pié de la cruz, y nadie puede coger o tocar dichas ofrendas bajo la amenaza de grandes peligros y maldiciones.
PANTASMA.- As pantasmas son ánimas en pena solitarias que se aparecen nas casas ou nos camiños causando pánico nas persoas. Poden permanecer na terra moitos anos, roldando o castelo, pazo, ou casa na que moraron ou morreron. Se cadra trátase de almas que non saben ou non poden abandoar este mundo.
PANTASMA.- Los fantasmas son ánimas en pena solitarias que se aparecen en las casas o en los caminos causando pánico a las personas. Pueden permanecer en la tierra muchos años, rondando el castillo, el pazo, o la casa en la que vivieron o murieron. Tal vez se trata de almas que no saben o no pueden abandonar este mundo.
RACHAR O HÁBITO:- Un condeado o inferno, un Ruín, cando amortállase cun hábito santo, non pode entrar nel ata que un vivo llo rache. Por iso andan polas noites berrando e arrastrando cadeas. Cando tropeza cun vivo, este ten a obriga de atendelo, quedando para outro dia no que o vivo vai cunha fouce.
No lugar acordado, encrucillada, touza ou caracocha de árbore, debe trazar un circo no chan e meterse dentro del, e levar consigo cousas santas, sobre todo oliveira bendita para protexerse.
Nunca se debe facer o rachamento do hábito como pide o Ruín, senón sempre ó revés. Se se fai como el pide, van os dous para o inferno.
RACHAR O HÁBITO.- Un condenado al Infierno, un Ruín, cuando se le amortaja con un hábito santo, no puede entrar en el, hasta que un vivo lo rasgue. Es por eso por lo que andan por las noches gritando y arrastrando cadenas. Cuando se encuentra con un vivo, este tiene la obligación de asistirlo, quedando para otro día en el que el vivo acude con una hoz.
En el lugar acordado, encrucijada, espesura o viejo árbol, debe trazar un círculo en el suelo y meterse dentro de el, llevando consiigo cosas santas, sobre todo olivo bendito para protegerse.
Nunca se debe hacer una rasgadura del hábito como pide el Ruin, sino siempre al revés. Si se hiciera como el pide, irían los dos para el Infierno.
RUÍN.- Ánima dun morto condeado ó Inferno. Se se amortalla cun hábito bendito non pode entrar alí e anda penando polo mundo, situazón que se lle fai inaturable. Haino que sacar dese vestido que lle impide ir alá, hai que lle Rachar o Hábito. Para eso busca un vivo, que se sinte obrigado a facelo.
RUÍN.- Ánima de un muerto condenado al Infierno. Si se amortaja con un hábito bendito no puede entrar allí y anda penando por el mundo, situación que se le hace insoportable. Hay que sacarlo de ese vestido que le impide ir allá, hay que Rasgar el Hábito. Para eso busca un vivo, que se sienta obligado ha hacerlo.
SOMBRA.- Os asombramentos, tal coma os aires son moi perigosos. Poden ser causados por persoas vivas ou mortas, por escomungados, por animais, por árbores e astros, especialmente a eclipse, que afecta os froitos e mais quen os comen. As sombras mais dañinas son as que causan as femias dos animais ( ou as mulleres) en celo, preñadas ou paridas.
SOMBRA.- Los asombramientos, así como los aires son moy peligrosos. Pueden ser causados por personas vivas o muertas, por excomulgados, por animales, árboles y astros, especialmente los eclipses, que afectan a los frutos y a quien los come. Las sombras más dañinas son las que causan las hembras de los animales ( o las mujeres) en celo, preñadas o paridas.
VELIÑA.- Visión que consiste nunha veliña ardendo dirixíndose á casa do que vai morrer. É un aviso de morte. Unha luciña.
VELIÑA.- Visión que consiste en una velita ardiendo dirigiéndose a la casa del que se va a morir.Es un aviso de muerte. Una lucecita.